ده بزرگی: محبت فطرتاً شاعر است
احمد ده بزرگی به عنوان اولین سخنران این مراسم گفت: بعضیها فطرتاً شاعرند، اما بعضیها شاعر میشوند. آقای محبت از آن جمله افرادی هستند که فطرتاً شاعر هستند.
وی با اشاره به اینکه «بعضی از شعرها به زیرنویس و حاشیه نیاز دارند» ادامه داد: شعر آقای محبت سهل و ممتنع است. او تنها آنچه را که دل گفته روی کاغذ آورده. شعر آقای محبت نه زیرنویس نیاز دارد، نه حاشیه.
ده بزرگی در پایان گفت: از نوجوانی با شنیدن اشعار آئینی آقای محبت حال خوبی پیدا میکردم. زندهباد دستی که اولین بار به او گفت شما محبتید! اولین کسی که چارچوب ادب را خودش رعایت میکند همین آقای محبت است.
در ادامه مجری برنامه از کیومرث عباسی دعوت کرد تا غزل خود را برای محمدجواد محبت بخواند. عباسی گفت: کرمانشاه در طول تاریخ چهرههای ماندگار بیشماری را پرورش داده که یکی از آنها آقای محبت است.
وی در ادامه غزل تقدیمیِ خود را با عنوان «عزلت نشین گوشه دارالسلام دوست» برای حاضران قرائت کرد: ورد زبان اوست شب و روز نام دوست/ کمتر کسی است مثل «محبت» غلام دوست
سنگری: محبت با اشعارش نسلپروری کرده است
سخنران دیگر این مراسم دکتر محمدرضا سنگری، شاعر، نویسنده و پژوهشگر ادبی بود که در آغاز سخنان خود با بیان اینکه «مدتها درگیر این بودم که تفاوت «ادیب» و «مؤدب» چیست»، افزود: علامه طباطبایی در تعریف این دو کلمه گفتهاند اگر «واژه» را در بهترین جایگاه خودش قرار دهیم، «ادبیات» آغاز میشود و وقتی «رفتار» در بهترین جایگاه خود میایستد، «ادب» شکل میگیرد. اولی «ادیب» و دومی «مؤدب» است. استاد محبت ادیب و مؤدب بوده و در این زمینه طراز هستند.
دکتر سنگری با اشاره به اینکه «استاد محبت اولین شعر خود را 61 سال پیش سروده» ادامه داد: شعرهای آقای محبت حتی در سالهای پیش از انقلاب جهتدار بودهاند و آقای محبت در موجها خودشان را گم نکردهاند.
وی در پایان گفت: از آقای محبت 5 شعر در کتابهای درسی داریم. هیچ شاعری به این اندازه شعر در کتابهای درسی ندارد. من عنوان این را میگذارم ذرهپروری و نسلپروری. در قرآن 32 بار بر این موضوع تأکید شده است.
حداد عادل: با محبت و مردانی شریکی شعر میگفتیم!
غلامعلی حداد عادل شاعر و رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی مهمان دیگر مراسم بود که سخنانش را اینطور آغاز کرد: وقتی شنیدم که قرار است مجلس نکوداشتی برای استاد محبت برگزار شود دعوت را از جان و دل پذیرفتم. یکی از افسوسهای من در سالهای اخیر این است که ایشان را کمتر میبینم.
رئیس فرهنگستان زبان فارسی با بیان اینکه «مسئولیت چاپ و تدوین کتب درسی در سالهای آغازین انقلاب بر عهده ایشان بوده»، افزود: در آن سالها یکی از نیازهای ما شعر انقلابی و فاخر متناسب با سن و سال بچهها بود. در آن دوره ذره بین دست میگرفتیم و دنبال شاعر متناسب بودیم. در چنان شرایطی نصرالله مردانی و محمدجواد محبت پابهپای ما کمک میکردند.
وی در ادامه گفت: اگر میخواستم آیهای از قرآن را برای آغاز حرفهایم انتخاب کنم، این آیه بود «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ». واقعا آقای محبت مصداق « وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُون» است.
حداد عادل با اشاره به اینکه «مردانی و محبت به خانه ما رفت و آمد داشتند»، افزود: در منزل ما روی شعرهای کتب درسی بحث میکردیم. بعضی از این شعرها را هم شریکی گفتیم! آنقدر رفت و آمد آقای محبت در آن سالها به خانه ما زیاد بود که بچههای من ایشان را «عموجواد» خطاب میکردند.
غلامعلی حداد عادل در پایان با اشاره به اینکه «سرودن شعر «دو کاج» را او به آقای محبت پیشنهاد داده»، گفت: شعرهای کمی را نسلهای مختلف تجربه کردهاند و با آن خاطره دارند. یکی از این شعرها «دو کاج» سروده آقای محبت است.
گرمارودی: محبت انسانی شاعر و شاعری انسان است
سخنران دیگر مراسم علی موسوی گرمارودی بود؛ وی با بیان اینکه «محبت انسان وارسته و بزرگواری است»، گفت: محبت پیش از اینکه شاعر باشد انسان است. همانگونه که فروغ میگفت انسان بودن یعنی شاعر بودن. محبت انسانی شاعر و شاعری انسان بود.
ی با اشاره به اینکه «شعرهای محبت به لحاظ قالب در سه دسته کلاسیک، نیمایی و آزاد قرار میگیرند»، درباره محتوای شعرهای محبت گفت: شعرهای آئینی آقای محبت از بهترین نمونههای شعر دوران ما است. شعرهای کودکانه گونه دیگری از تواناییهای او است که بعضی از آنها در کتابهای درسی منتشر شدهاند. طنز هم گونه دیگری از کارهای ایشان است.
شاعر دیگری که در این مراسم سخنرانی کرد بیژن ارژن بود؛ وی با بیان خاطراتی از روزهای آشنایی و شاگردی استاد محبت گفت: از استاد محبت جز محبت ندیدم. هر چه داریم مرهون تربیت ایشان است.
بعد از شعرخوانی محمدسعید میرزایی، علیرضا قزوه آخرین مهمانی بود که در برنامه سخنرانی کرد؛ وی گفت: در تاریخ شعر فارسی افراد زیادی با لقب «بابا» شهرت دارند، اما بیشتر «باباطاهر» و دو بیتیهای او در یادها مانده. این مقام را مردم به شاعران میدهند و به هرکسی هم داده نمیشود.
قزوه با اشاره به «سه ویژگی لازم برای «بابا» شدن در شعر» گفت: باباها در شعر باید اهل تقوا باشند. باید مکتب داشته باشند و شاگرد تربیت کنند و باید اهل دستگیری باشند.
قزوه در پایان و به اصرار محمدجواد محبتی شعر منتشرنشدهای را درباره ضایع شدن حق بیتالمال با عنوان «و بیت المال را این بار بیت الحال خود کردند» خواند: کم از آل سقط، آل خلیفه نیستند اینان/ فراوان خون خلقی را به حلق آل خود کردند.
محبت: چرا ز جا برنخیزم امشب
سخنرانی پایانی این مراسم محمدجواد محبت بود؛ وی گفت: مدح کسی در حضور او حکم سر بریدن او را دارد. برای اینکه ممکن است امر بر او مشتبه شود و فکر کند من هم کسی هستم! امید که خداوند این حرفها را بپذیرند.
وی با اشاره به سخنان دکتر حداد عادل درباره شعرهای کتب درسی گفت: یادم هست آن موقع درباره نماز شعری نبود. برای همین نشستم و شعری را درباره نماز نوشتم.
محبت در پایان اشعاری از خود را برای حاضران قرائت کرد: چرا ز جا برنخیزم امشب/ چرا وضویی نگیرم امشب.
در خاتمه این مراسم نیز با حضور تنی چند از معلمان آموزش و پرورش و شاگردان استاد محمدجواد محبت، ضمن اهدای هدایا از مقام شامخ این شاعر معاصر تجلیل به عمل آمدو به این ترتیب بیست و ششمین شب شاعر نیز به پایان رسید.