نشست خبری نمایش بزرگ میدانی «جهان بانو» امروز (سه شنبه 17 مهرماه) با حضور علی اسماعیلی (تهیهکننده) و حسن بزرا (کارگردان) در بوستان ولایت تهران برگزار شد.
در ابتدای این نشست علی اسماعیلی با اشاره به سابقه نمایش های میدانی در کشور گفت: سال ۱۳۸۴یک ژانر جدید در حوزه تئاتر توسط بهزاد بهزادپور به عنوان کارگردان و احسان محمدحسنی به عنوان تهیه کننده در قالب اثر « شب آفتابی» ایجاد شد. این اثر در تپههای شرقی تهران و پادگان امام حسن مجتبی در ماه رمضان سال ۱۳۸۴ خیلی سرو صدا کرد. و گزارش این اجرا خدمت مقام معظم رهبری رسید، ایشان فرمودند که یک اثر کاملا ایرانی و بومی است و تاکید داشتند که گروههای تئاتر میدانی تکثیر شوند.
وی افزود: فاز دوم در سال ۸۵و سال ۸۷فاز سوم و به تدریج در شهرهای مختلف اجرا شد و بعد گروههای دیگر تئاتر میدانی ستاره صبح را اجرا کردند. در این دو دهه نمایشهای میدانی زیادی اجرا شده که سازمان اوج از زمان تاسیس به این اجراها سرعت بخشید. سال ۹۷مجموعه سیمای ققنوس بخش هنرهای نمایشی خود را ایجاد کرد، اولین اثر «تنها تراز مسیح» بود که در سال ۹۷در همین مجموعه اجرا شد و در پنجاه شب اجرای مدام داشت که حدود سیصد و پنجاه هزار نفر مخاطب داشت. بعد از آن با ماجرای کرونا فعالیتهای تالار میدانی تعطیل شد، اما از ابتدای امسال با آثاری همچون «روشنای شب تار» و «تنها تر از مسیح» این جریان دوباره به راه افتاد.
نمایشی با مخاطبان چند هزار نفری
علی اسماعیلی ادامه داد: در شش ماه اول امسال 206 هزار نفر در بوستان ولایت «روشنای شب تار» را به تماشا نشستند و بیش از 250 هزار نفر به تماشای «تنهاتر از مسیح» نشستند. در شهر قم نیزهمزمان با کنگره شهدای استان قم نزدیک به 200هزار نفر «فصل شیدایی» را تماشا کردند. نمایش بزرگ «جهان بانو» درباره بانوان تاریخ ساز جهان از ابتدای خلقت تا امروز است که نزدیک به 30 هزار نفر مخاطب داشته و تا ۲۵ آبان نیز ادامه خواهد داشت. نمایش «جهانبانو» در اصل از هبوط آدم و حوا شروع میشود و تا تاریخ معاصر را روایت می کند.
وی در خصوص پیشینه تاریخی نمایشهای میدانی گفت: نمایش «شب آفتابی» در آن سالها در شرق تهران اجرا شد مورد اقبال واقع شد و حسابی صدا کرد. بعد از آن، گزارش نمایش خدمت مقام معظم رهبری رفت و ایشان بعد از دیدن تصاویر گفتند این کار مانند تئاترهای غربی نیست وکار بومی است و تأکید داشتند که گروههای مختلف روی این سبک کار کنند و در شهرهای مختلف کشور ادامه داشته باشد. این پروژه از آن سال شروع شد و در چند فاز در سال های بعد ادامه داشت و بعد از آن دومین اثر با نام ستاره صبح به نمایش درآمد. در این دو دهه نمایشهای میدانی زیادی ساخته شد که سرعت بخشیدن به آن با همکاری سازمان اوج بالا گرفت.
اسماعیلی ادامه داد: سال 97 سیمای ققنوس بخش هنرهای نمایشی را آغاز کرد و اولین اثر با نام «تنهاتر از مسیح» را ساخت که در 50 روز 350 هزار نفر مخاطب داشت. در شب شیدایی که در قم برگزار شد، از شب اول اجرای آن گفتیم که هر شب دوبار اجرا داشته باشیم و برای همین توانستیم میزبان 11 هزار نفر در شب باشیم.
اسماعیلی گفت: در ایام کرونا، نمایشها تعطیل شد، اما ما بعد از مدتی در سوریه نمایش «ارض و شمس» را اجرا کردیم تا اینکه با فروکشی کرونا دوباره نمایشها در کشور آغاز شد. اولین نمایش ما «روشنای شب تار» و سپس فصل سوم «تنهاتر از مسیح» بود و حالا «جهان بانو» را در اجرا داریم که تحقیق و پژوهش طولانی داشته و از سال 97 آغاز تولید محتوای آن انجام شده است. حجم صحنهها در این اثر بالا و پروداکشن آن سنگین است به طوری که 6 ماه طول کشید.
وی ادامه داد: اتفاق بزرگی در جنوب تهران رخ داده است که پایگاه نمایشی برای کار ایجاد شود. شهرداری تهران پردیسهای سینما و تئاتر زیادی دارد، اما نمایش میدانی هیچ وقت پایگاه ثابتی نداشت تا اینکه اینجا به مرور ساخته شد و برای مردم شناخته شد. الان به زیرساختی رسیدیم تا نمایش بعدی در طی دو هفته انجام شود که حد فاصل کوتاهی است برای اجرای دو نمای. بزرگ میدانی و این به دلیل این زیرساختی است که اینجا وجود دارد.
موضوع جهان بانو ارتباطی با مسائل اخیر ندارد
این تهیه کننده درباره همزمانی این نمایش با موضوع زن و اتفاقات اخیر جامعه به یکی از خبرنگاران گفت: نام این اثر، در ابتدا «زنان آسمانی» بود و همزمانی این نمایش با فضای اخیر تصادفی است. ما ازمدتی قبل درگیر این کار بودیم و برای ارتباط دادن با فضای اخیر قصدی نبود.
او درباره هزینه این نمایش گفت: اگر میخواستیم بلیط فروشی کنیم، ارزش واقعی کار 700 هزار تومان تا 1 میلیون است، در حالی که در تهران کارهای دیگر با دکور ساده نزدیک به این مبلغ به فروش می رسد. سپاه پاسداران در این نمایش 250 نفر سرباز و کادر در اختیار ما قرار داده است که بتوانیم از آنها استفاده کنیم. شهرداری زیرساخت و زمین داده، اما هزینه ریالی این کار 5 میلیارد و نیم شده است. در کنار آن، در اوج نذر فرهنگی بنا کردیم که تعداد زیادی از مردم کمک کردند و 20 تا 25 درصد آن در حال حاضر توسط مردم ادا میشود.
اسماعیلی در پاسخ به اینکه آیا به فکر تولید یک فیلم از این دست نمایش ها برای پخش در کشورهای دیگر هستید یا خیر، گفت: در این سالها چندبار این نمایشها را بدون تماشاچی کار کردیم و دوربین صحنهها را ضبط کرد، اما حقیقت آن است که دوربینها قابلیت نمایش این کار را ندارند. باید نوع دکور آن را زنده و رئال دید و تمام خاصیت و ویژگی آن در زنده دیدن آن است. اوج نیز در تلاش است مانند سالهای قبل در خط تولید سینماییاش، فیلمهایی را با فضا و امکانات این نمایش بسازد، اما خود این نمایش با خصوصیات و ویژگیهایش امکان تبدیل به فیلم ندارد.
همچنین حسن بزرا کارگردان این اثر درباره چرایی عدم استفاده از بازیگران مطرح گفت: این نوع نمایش از ابتدا متکی به چهرهها نبود بلکه متکی بر کار تیمی است که آن را جلو میبرد. کار اهل بیت زمین نمیماند و هر کسی که از این کار کنار بگیرد، عدهای دیگر جای آن را میگیرند. البته شاید هم ما به سراغ بازیگران مطرح میرفتیم، آن بزرگواران قبول نمیکردند و شاید امکان مالی آن فراهم نبود. کار تیمی نیز با اتکا به فرم و محتوا جذاب است. البته افرادی که بازی میکنند، استعدادهای عجیبی دارند و برخی از آنها مسیر زندگیشان عوض شده و امروز برخی از آنان دستیار کارگردان شدهاند و امروز 250 بازیگر را هدایت میکنند. ای کاش نیروهای مسلح روی این موضوع بیشتر کار کند تا بعد از دو سال سربازان در حرفهای که دوست دارند کار کنند و حرفهای شوند. سربازان این نمایش واقعاً بازیگر هستند.
اسماعیلی در پایان تاکید کرد: سیاست ما از روز اول این بوده است که این متن های نمایشی با کمک ما در مجموعه سازمان اوج در اختیار دیگر گروه ها قرار گیرد و نمایش های میدانی پایگاه مردمی پیدا کند. خوشبختانه در افق پیش رو این اتفاق به وقوع خواهد پیوست.