کارگردان فیلم سینمایی «رستاخیز» گفت: رویکرد سینمای ایران، طی سالها به دلیل مخدوش بودن مرز میان مؤلفههای مختلف به محدودیت دامنه موضوعات سینمایی منجر شده بود.
احمدرضا درویش در دهمین سالگرد تاسیس سازمان اوج گفت: سازمان اوج توانسته به عنوان یک جریان و ساختار سینمایی و رسانهای زنده و پویا با زیست اجتماعی تعامل برقرار کرده، از آن تاثیر گرفته و بر آن تاثیر بگذارد. مهم است که یک مجموعه فرهنگی مدام در حال دیدهبانی باشد و متناسب با تقاضا، محصول خود عرضه کند. به نظر میرسد اوج در پی پاسخگویی به نیازهای مخاطبانی با ذائقه های مختلف بوده است.
احمدرضا درویش نویسنده و کارگردان سینما در دهمین سالگرد تاسیس سازمان هنری رسانهای اوج با ارزیابی عملکرد این سازمان بیان کرد: برای ارزیابی میزان تاثیرگذاری سازمان اوج بد نیست ابتدا به وضعیتی که سینمای ایران در آن قرار داشته و دارد، اشاره کنیم. این که اوج در چه شرایطی عزم خود را برای ورود جدی به حوزه سینما و رسانه جزم کرد، مهم است. به طور کلی چند دهه است که در سینمای ایران فرازو فرودهایی تجربه شده و برای ورود عینی و واقعی به صنعتی، ملی و بینالمللی شدن آن، تلاش بسیار صورت گرفته است.
وی افزود: در این مسیر اگرچه در مقاطعی سینمای ایران توانسته به مؤلفههای واقعی نزدیک و البته گاهی نیز از آنها دور شود، اما به نظر میرسد در مقطعی که سازمان اوج تاسیس شد و همینطور دوران کنونی، رابطه روشنی بین سینمای ایران با مسئولیتها و مولفههای فرهنگی، صنعتی، ملی و بینالمللی برقرار نبوده است. در این شرایط هنگام مرور عملکرد و دستاوردهای اوج خوب است چند نکته را لحاظ کنیم.
تلنگر اوج به موضوعات برزمین مانده
کارگردان «رستاخیز» خاطر نشان کرد: مهمترین اثری که فعالیتهای سازمان اوج بر سینمای ایران داشته، گشوده شدن عرصه محدود موضوعات بوده است؛ سینمایی که ادعای ملی، صنعتی و بینالمللی بودن دارد، باید به طور متنوع و روزآمد رویکرد خود را نسبت به دامنه موضوعات و مضامین گذشته، حال و آینده روشن کند. رویکرد سینمای ایران، طی سالها به دلیل مخدوش بودن مرز میان مؤلفههای ذکر شده به محدودیت دامنه موضوعات سینمایی منجر شده بود. چنانچه بخشی از موضوعات جدی که از ذخایر مهم دوران گذشته و معاصر سرزمین ماست، مغفول مانده بود که با پرداختن اوج به بخشی از آنها، این دامنه و چشم انداز محدود، گشوده و به مباحث برزمین مانده ای در عرصه های مختلف اجتماعی، دفاع مقدس، حوادث قبل و بعد از انقلاب تلنگر زده شد و به دنبال آن تولید آثار متنوعی را در فعالیت سازمان اوج شاهد بودیم. منظور از موضوعات برزمینمانده لزوما این نیست که سینمای ایران از پرداختن به آن اهمال کرده، بلکه گاهی توان ورود به این عرصهها را نداشته است. اوج با جسارت، انرژی مضاعف، خلاقیت و پشتکار این آثار تاثیرگذار را تولید کرده است.
درویش با اشاره به توان سازمان اوج در حوزههای مختلف عنوان کرد: توجه به ماموریتی که اوج در ابتدای فعالیت برای خود قائل بود، بسیار مهم است. این سازمان در شرایطی که توان اجرایی و اقتصادی سینمای ایران با مشکلات متعدد دولتی، صنفی و ساختاری روبهرو بوده و هست، موضوعات مورد غفلت را مورد توجه قرار داد و آثار شاخصی تولید کرد.
وی با اشاره به محور دیگری در آثار سازمان اوج که در دهه اخیر بارز بوده است، بیان کرد: ایجاد زمینه برای همکاری جوانان نخبه و خلاق و معرفی چهرههای جدید به سینما و رسانه، محور دیگر ارزیابی عملکرد اوج است. بسیاری از هنرمندان جوان با پشتیبانی اوج و سازوکارهای فراهم شده توسط این سازمان، از خود خلاقیت نشان داده و به سینمای ایران و رسانه معرفی شدند که البته هر سازمانی شبیه به اوج با ماموریتهای فرهنگی و انقلابی لازم است یکی از ماموریتهای خود را بر حمایت از آنها قرار دهد.
* اوج شخصیت سینمایی و رسانهای توامان دارد
درویش با اشاره به محور «رسانهای» فعالیتهای سازمان اوج توضیح داد: به نظر میرسد در کنار همه اینها اوج به ماموریتهای رسانهای خود نیز توجه داشته است. چراکه رابطه سینما و رسانه رابطهای متقابل و تنگاتنگ است. سینما الگوی تزریق روح و جان به رسانه است و رسانه نیز در فراگیری و ایجاد عدالت فرهنگی برای توزیع آثار سمعی و بصری نقش دارد. سینما به عنوان مدیومی مهم در بالندگی و جذابیت رسانه مورد توجه قرار میگیرد و رسانه نیز متاثر از مولفههای هنری که از سینما و آثار سمعی و بصری وام گرفته، میتواند با ظرفیتها و توان فراگیر خود، ظرفیتهای سینما را نیز گسترش دهد. سازمان اوج به طور توامان از دو بعد مهم سینمایی و رسانهای برخوردار است که هم در رسانه و هم در سینما به زبانی مختص خود دست یافته. این زبان، هویت مستقلی برای اوج ایجاد کرده که به راحتی میتوان آثار تلویزیونی، میان برنامهها، مستندها و در یک کلام فعالیتهای اوج را از دیگر رسانه ها تمیز داد. چراکه به نظر میرسد رویکرد و زبان سازمان اوج مستقل و متفاوت از زبان رایج سینما و تلویزیون است.
* سازمان اوج توانست به عنوان یک جریان زنده و پویا با زیست اجتماعی تعامل برقرار کند
وی با اشاره به شناور بودن رویکردهای اوج در عرصه موضوعات معاصر و مسائل روزمره توضیح داد: توجه به شناور بودن رویکردهای اوج موضوع مهمی است. بنابراین بهتر است اوج را بیشتر یک سازمان «رسانهایسینمایی» بنامیم. اوج به عنوان یک تشکیلات زنده نسبت به مقولات روز، ملی و بینالمللی واکنش نشان داده است. مثلا در تولید آثار مستند، از گنجینه مهمی درباره اتفاقات منطقه و حتی حوادث طبیعی نظیر سیل و زلزله تا مسائل فلسطین، سوریه، عراق، مدافعان حرم و... برخوردار است. سازمان اوج توانسته به عنوان یک جریان و ساختار سینمایی و رسانهای زنده و پویا با زیست اجتماعی تعامل برقرار کرده، از آن تاثیر گرفته و بر آن تاثیر بگذارد. مهم است که یک مجموعه فرهنگی مدام در حال دیدهبانی باشد و متناسب با تقاضا، محصول خود عرضه کند. به نظر میرسد اوج در پی پاسخگویی به نیازهای مخاطبانی با ذائقه های مختلف بوده است.
* اوج مسئولیت دیدهبانیاش را باید تقویت کند
درویش با اشاره به یک ضرورت تصریح و پیشنهاد کرد: با توجه به تحولات منطقه، عرصههای اجتماعی و فرهنگی، تحولات رسانه و تکنولوژی، بهروز بودن و ایدهپردازی با نگاه به آینده اصل مهمی برای اوج است. رویکردها و ایدهها می توانند متناسب با تحولات میدانی، رسانهای و امکانات ارتباطی مدام تازه شوند و اوج مسئولیت دیدهبانیاش را تقویت کرده و آن را پیوسته به روز کند.
* جای مضامین تاریخی غیر از تاریخ معاصر در تولیدات اوج خالی است
وی ادامه داد: همچنین اوج باید در حوزه محتوا، به عقبتر هم نگاه کند. به نظر میرسد جای مضامین تاریخی غیر از تاریخ معاصر در تولیدات اوج خالی است. ملت ما تجربههای تاریخی زیادی دارد که با توجه به جوان بودن جامعه ایرانی، میتواند در قالب آثار مستند و سینمایی تولید و عرضه شود. برای مثال سیاستهای منطقهای دامنه خلیج فارس همیشه برای ما استراتژیک و مهم محسوب میشود و پرداختن به آن اهمیت زیادی دارد. خوب است تحولات بینالمللی مرتبط با خلیج فارس و فرازهایی از پیروزیها و شکستهای تجربه شده توسط ملت ایران، در سینما و رسانه اوج تبلور یابد. برای مثال ما تجربه اشغال سرزمینی را داشتهایم؛ از مغولها وعثمانیها گرفته تا ازبکها و گرجیها و پرتغالیها و ملت ایران، هویت استقلالخواهی خود برای مقابله با تعرض را علاوه بر دوران دفاع مقدس، در ادوار گذشته نیز ثابت کرده است. اگر قرار باشد به این تجربههای تاریخی متنوع بپردازیم، باید به پیشینه علمی، ریاضیات، نجوم، فلسفه، هنر، عرفان، معماری و... نیز وارد شویم.
وی با ارائه پیشنهادی دیگرعنوان کرد: به نظرم بد نیست اوج با تنوع موجود در حوزه رسانه، فضای عرضه تولیدات خود را با در اختیار داشتن یک شبکه مستقل تلویزیونی یا اینترنتی نیز اشاعه دهد. برخلاف کسانی که با هدف چابکسازی معتقدند ساختارهای موجود درعرصه تولیدات رسانهای باید محدود شود، معتقدم نهادهایی مثل حوزه هنری، سازمان اوج و... نباید در رسانه مورد بیتوجهی قرار بگیرند. بلکه لازم است تقویت شوند و با حفظ رویکرد و شخصیت ها مستقل خود ازسایر سازمانها و ساختارها اثرگذاریشان را بیشتر کنند.
* اوج بهتر است گوشه چشمی به عرضه بینالمللی آثار نیز داشته باشد
احمدرضا درویش در خاتمه گفتوگوی خود با خبرگزاری فارس با ارائه پیشنهاد عرضه بینالمللی آثار اوج اظهار داشت: اوج بهتر است گوشه چشمی به عرضه بینالمللی آثار نیز داشته باشد. خوب است این سازمان با کشف استعدادها و ظرفیتهای تولید، نیروی انسانی و فعالان رسانه ای و سینمایی فعال در منطقه را شناسایی کرده و به سینمای ایران پیوند دهد. این مهم حداقل در کشورهای همسایه و منطقه خاورمیانه قابل اجرا است و بسیاری از این کشورها ظرفیتهای زیادی در عرصه تولیدات مستند و تلویزیونی دارند که با تلاش اوج و به واسطه پیوندهای مشترک فرهنگی و زبانی میتوان میان سینمای ما و آنها ارزش افزوده ایجاد کرد.