در ابتدای این نشست حسین افشار، تهیهکننده مستند مسابقه «خانه ما»، با اشاره به اینکه قالب ریالیتی شو Reality show یا مستند مسابقه در خارج از ایران بسیار پرکاربردتر است، اظهار داشت: در ایران عمدتاً شاهد ساخت و پخش قالبهای سریالی و داستانی هستیم. در حالی که در خارج از ایران و در بین تلویزیونهای مطرح دنیا، یکی از قالبهای پرکاربرد، قالب ریالیتی شو است که توانسته جایگاه مناسبی در بین مصرف رسانهای مخاطبان پیدا کند.
وی در ادامه به تجربه ساخت ریالیتی شو در ایران پرداخت و گفت: شاید یکی از اولین تلاشها برای ساخت ریالیتی شو در سال 87 با مستند مسابقه فرمانده شکل گرفت. البته زمان زیادی برای شکل دادن طرح مستندمسابقه و همچنین پیدا کردن یک اسپانسر که از این کار جدید حمایت مالی کند، صرف شد تا نهایتا در سال 90 توانستیم کار را استارت بزنیم و این اثر سرانجام در سال 93 از سیمای جمهوری اسلامی به نمایش در آمد.
این تهیه کننده تلویزیونی نبود دانش در حوزه ریالیتیشو را یکی از اصلیترین معضلات در نقطهی آغاز کار در این حوزه برشمرد و تصریح کرد: تیم سازنده مستند مسابقه فرمانده که امروز به پختگی کاملی در ساخت ریالیتیشو رسیده اند، در ابتدا با جلسات طولانی و آزمون و خطا توانستند خط تولید ساخت مستند مسابقه را در ایران راه اندازی کنند.
افشار ادامه داد: البته در ساخت هر ریالیتیشو، تبلیغات سری اول برنامه بسیار مهم است زیرا در فراخوان اول کسی برنامه را ندیده است و انتخاب شرکت کنندهها دشوار است. مرحله دومی که در ساخت این قالب برنامهسازی اهمیت دارد، تهیه و تنظیم کاربرگ ثبت نام است که باید به خوبی یک مرحله از فرآیند گزینش را انجام دهد و در مرحله سوم نیز می بایستی دانش اینکه در مصاحبه شفاهی به چه مواردی ضریب اهمیت داده شود، مد نظر قرار گیرد.
افشار: هزینه ساخت «خانه ما»، یک چهارم سریال های تلویزیون است
این تهیه کننده تلویزیونی ضمن اشاره به هزینههای کم برنامههای ریالیتی افزود: شاید هزینه ساخت «خانه ما» یک چهارم هزینه ساخت یک سریال تلویزیونی باشد و از سوی دیگر با توجه به جذابیتهای ذاتی این قالب از برنامهسازی میتواند طیف وسیعی از مخاطبین را درگیر کند.
وی ادامه داد: اگر مدیران تلویزیونی تفکرشان را از ساخت سریال به ساخت طیف متنوعی از برنامهها از جمله ریالیتی شو، برنامه ترکیبی و ... نیز متمرکز کنند به نظرم خیلی از مشکلات حل میشود.
وب ادامه داد: هدف از ساخت مستند مسابقه خانه ما این بود که یک برنامه «با مردم» و «برای مردم» ساخته شود و به این پرداخته شود چگونه می توان با وجود محدودیت های مالی و ... به لذت رسید.
افشار در پایان اظهار داشت: جا دارد از احسان محمد حسنی به عنوان اولین حامی ما، دکتر عادل پیغامی و دکتر علی جعفری به عنوان مشاوران پروژه و مهدی مطهر به دلیل همکاری در تهیه این کار تشکر و قدردانی کنم.
اسلامی: ریالیتیشو عناصر باورپذیری و صمیمیت را به تلویزیون اضافه میکند
در ادامه نشست حسام اسلامی، به عنوان یکی از کارگردانان مستند مسابقه «خانه ما»، به ارزش افزوده ریالیتیشو برای تلویزیون اشاره کرد و گفت: ریالیتی شو، دو کار برای رسانه انجام می دهد، اول اینکه عنصر باور پذیری را به برنامه اضافه میکند دوم نیز این قالب برنامهسازی، برنامه را صمیمی میکند زیرا افراد در جلوی دوربین خود واقعی را نشان میدهد و با این کار یک سری از قالبهای خشک سنتی در برنامهسازی تلویزیونی را میشکند.
وی شاخصهای انتخاب خانوادههای شرکتکننده در مستند مسابقه خانه ما را شامل دو عنصر متضاد دانست و اظهار کرد: افرادی که برای مسابقه انتخاب میشوند باید هم دارای ویژگیهای عمومی مردم باشند و مردم بتوانند خود را در آنها ببینند و هم اینکه میبایست دارای ویژگیهای خاصی باشند که برای مخاطبین جذاب باشند که جمع این دو عنصر برای انتخاب خانواده، یک فرآیند چالشزا است.
این کارگردان تلویزیونی در فرآیند انتخاب افراد از چالش میل به ایدهآل نام برد و گفت: وقتی که مصاحبهها انجام میشد، میدیدیم خانوادههایی هستند که از همه جهت ایدهآل هستند ولی در کار ریالیتیشو، نبود قطعیت و وجود تردید در روابط خانواده عاملی است که باعث میشود، خانوادهها در طول برنامه تغییر کنند و همین مسأله ایجاد جذابیت میکند.
رمضان: به جامعه این شوک را القا کردیم که با هزینههایی بسیار کمتر نیز می توان زندگی خوبی داشت
در ادامه این نشست علی رمضان دیگر کارگردان برنامه تلویزیونی خانه ما به بیان برخی نکات پرداخت. این کارگردان در ابتدای صحبتهای خود به شیوه فرآیند ثبت نام خانوادهها در مستند مسابقه خانه ما اشاره کرد و گفت: برای ثبت نام ما تبلیغات انجام می دهیم و از مخاطبین میخواهیم که در سایت برنامه ثبت نام کنند و سپس با بررسی ویژگی های افراد که در فرم ثبت نام از آنها پرسیده شده است، خانوادههای مناسب را برای مصاحبه دعوت میکنیم و در نهایت سه خانواده شرکت کننده، پس از انجام مصاحبه شفاهی انتخاب می شوند.
وی ادامه داد: یکی از آفت هایی که ساخت مستند مسابقه می تواند در پی داشته باشد، روتین شدن مسابقات در سریهای مختلف است و ما برای جلوگیری از این معضل با عوض کردن لوکیشنها و انتخاب شهرهای مختلف که فرهنگهای متفاوت را درگیر مسابقه می کند، سعی کردهایم جذابیت کار را مضاعف کنیم.
این کارگردان تلویزیون به محدودیت 500 هزار تومانی برای هزینههای خانوادهها در این مستند مسابقه اشاره کرد و گفت: کشور ما در حال حاضر در اغلب زمینهها یک کشور مصرف گراست که این مصرف بدون ملاحظه منابع برای آینده ایران میتواند خطرناک باشد به همین دلیل شرایط کشور اقتضای این را دارد تا در برابر این وضعیت، یک شوک را به جامعه القا کنیم که میشود با مبالغی بسیار کمتر از هزینه های روزمره نیز زندگی کرد.
رمضان در پایان اظهار کرد: ریزهکاریهای بسیاری را در حین ساخت توانستیم تجربه کنیم، مثلاً اینکه با نزدیک شدن از لحاظ عاطفی به خانواده ها، مشکلاتی را که در حال ساخت برنامه بوجود می آید را حل نماییم.
گفتنی است فصل جدید مستند مسابقه خانه ما هر هفته در روزهای جمعه از ساعت 21 از شبکه نسیم پخش میشود.